Thấy trời mưa không ngớt, linh cảm mách bảo quả đồi lớn sau khu dân cư có thể đổ ập xuống bất cứ lúc nào, trưởng thôn Ma Seo Chứ đã có một quyết định táo bạo, di dời toàn bộ thôn lên núi cách đó 1km, bỏ lại đồ đạc, chỉ “chạy lấy người”.
Đại úy Nguyễn Mạnh Cường (ngoài cùng bên trái), Trưởng Công an xã Cốc Lầu dẫn theo đoàn tiếp tế cơ sở vượt quãng đường 15km tìm thấy 115 người dân lánh nạn trên núi.
Trong cơn mưa bão, lũ lụt chia cắt giao thông và hạn chế thông tin liên lạc, việc 115 người dân thôn Kho Vàng, xã Cốc Lầu, huyện Bắc Hà (Lào Cai) “mất tích” khiến cộng đồng không khỏi lo lắng, trông mong tin tức từng phút, từng giờ.
Chia sẻ với phóng viên, trưởng thôn Ma Seo Chứ cho hay, cả đêm và sáng ngày 9/9, trời mưa như trút nước, không có dấu hiệu ngừng. Nhìn trời, anh rất sốt ruột, vì biết rằng, khi bị ngấm “no” nước, các quả đồi xung quanh sẽ có nguy cơ sạt lở. Ngay lập tức, anh Ma Seo Chứ bèn tập hợp một số đàn ông trong thôn cùng anh đi kiểm tra.
Trưởng thôn 9x Ma Seo Chứ
“Khi đi kiểm tra, tôi phát hiện có vết nứt thành một đường dài khoảng 30-40m trên đồi, dấu hiệu của sạt lở. Tôi liền nghĩ ngay tới phương án phải cấp tốc di dời bà con. Tôi gọi cho chính quyền xã Cốc Lầu để báo cáo nhưng mất sóng, không thể liên lạc được. Không thể chậm trễ, tôi quyết định sơ tán 17 hộ dân với 115 người, trong đó có 50 trẻ em ra khỏi thôn”, anh Ma Seo Chứ kể lại giây phút quyết định “thần tốc”.
Ngay trong sáng 9/9, toàn bộ 17 hộ dân với 115 nhân khẩu của thôn Kho Vàng dưới sự chỉ huy của trưởng thôn Ma Seo Chứ, đã di dời lên một quả núi cách khu dân cư 1km. Tại đây, trưởng thôn Chứ cùng thanh niên trong thôn dựng 14 chiếc lán, được che chắn bằng bạt, đóng cọc bằng tre trên sườn núi bằng phẳng. Phụ nữ, trẻ em làm nhiệm vụ dọn dẹp nơi ở, chuẩn bị đồ ăn, thức uống để bà con lánh nạn qua đêm.
Anh Chứ cũng cho biết, phía dưới khu dân cư của ông khoảng 4km, là một khu dân cư khác cùng thôn. Tuy nhiên khu dân cư này lại nằm sát bờ sông Chảy, đường đi bị sạt lở nghiêm trọng, điện thoại lại không có sóng, nên anh không thể tiếp cận và thông báo về kế hoạch di dời của mình cho bà con.
Trưởng thôn Ma Seo Chứ cho hay, khi lên núi, bà con cũng lo cho nhà cửa, gia súc dưới đó, có một số người băn khoăn chưa đồng thuận ngay với quyết định của Trưởng thôn, nhưng may mắn sau đó tất cả đều nhất trí, vì hiểu an toàn tính mạng mới là quan trọng nhất.
“Tới ngày 10/9, nước lũ đổ về gây sạt lở, làm thay đổi dòng chảy rồi tràn vào khu dân cư phía dưới làm 3 người mất tích, 3 người bị thương, lũ cuốn trôi hoàn toàn 7 ngôi nhà. Điều này quá đau xót”, anh Chứ chia sẻ.
Vị trưởng thôn 33 tuổi cho biết, cũng may trước khi xảy ra sạt lở một ngày, 115 người trong thôn của anh đã kịp di dời lên núi, nếu không hậu quả sẽ rất khó lường.
17 hộ dân đã được di dời lên núi sau quyết định “thần tốc” của Trưởng thôn.
“Cứ tưởng cả thôn đã mất tích”
Ngày 10/9, chính quyền xã Cốc Lầu nhận được thông tin thôn Kho Vàng xảy ra sạt lở khiến nhiều người mất tích, ông Nguyễn Văn Tuấn, Chủ tịch UBND xã Cốc Lầu tìm mọi cách để liên hệ với trưởng thôn Kho Vàng nhưng vẫn “bặt vô âm tín”.
Do đường đi sạt lở nghiêm trọng, địa điểm thôn Kho Vàng bị cô lập, tới trưa 11/9, chính quyền địa phương vượt 15km và đã tìm thấy 17 hộ với 115 người dân thôn Kho Vàng, xã Cốc Lầu, huyện Bắc Hà (Lào Cai) ở trên núi cách thôn 1km.
Sau khi tìm được người dân, trưa 11/9, chính quyền xã đã cử lực lượng chức năng vận chuyển lương thực lên hỗ trợ người dân ổn định cuộc sống, hướng dẫn nhân dân phương án phòng, chống thiên tai.
Nói về thông tin “cả thôn bị mất tích”, trường thôn Ma Seo Chứ chia sẻ, sau khi cán bộ công an xã và chính quyền tìm được người dân của thôn, họ mừng rỡ và nói rằng, mọi người cứ tưởng cả thôn đã bị lũ cuốn sạt lở mất tích rồi.
“Tôi đánh giá cao tinh thần trách nhiệm của đồng chí trưởng thôn Ma Seo Chứ. Ngày hôm đó trời mưa to, rất khó khăn cho việc di chuyển, vậy mà anh Chứ và bà con trong thôn vẫn làm lán, rồi chuyển được 115 người, trong đó có tới 50 trẻ em lên núi có thể nói là chạy đua với thời gian”, ông Tuấn nói.
115 người dân thôn kho Vàng, xã Cốc Lầu, huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai đã được tìm thấy và vẫn an toàn ở nơi trú ẩn trên núi.
Ông Tuấn cho hay, dù trưởng thôn Ma Seo Chứ quyết định “vượt cấp” nhưng đã làm đúng theo những chỉ đạo, tập huấn của xã đối với các trưởng thôn về phòng chống bão lũ, đặc biệt là sạt lở. Trong điều kiện thời tiết mưa to, không thể liên lạc được, nhưng chính quyền xã vẫn tin thôn an toàn, không đặt ra tình huống thôn “mất tích” do sạt lở.
“90% tôi vẫn cho rằng thôn được an toàn, bởi nếu cả quả đồi sạt lở xuống thì sẽ toàn đất đỏ, nhìn từ xa đã biết ngay, nên thông tin nói rằng chính quyền xã nghi thôn “mất tích” là không chính xác. Chỉ là không có sóng điện thoại nên không liên lạc được và do địa hình khó khăn nên chính quyền xã chưa vào ngay”, ông Tuấn nói.
Chủ tịch xã Nguyễn Văn Tuấn cho biết, sau khi liên lạc thông suốt, thôn Kho Vàng đã được xã đáp ứng đầy đủ lương thực, thực phẩm, thuốc men. Hàng hóa được tập kết ở một thôn khác, bà con đi đường mòn khoảng 5km xuống lấy. Hiện tại, mưa đã dứt, trong khoảng 2-3 ngày tới, nếu trời tiếp tục nắng và qua theo dõi thấy không còn nguy cơ sạt lở thì sẽ cho bà con trở lại thôn.
Chủ tịch Nguyễn Văn Tuấn cũng thông tin thêm, kết thúc đợt mưa lũ, xã dự kiến đề nghị cấp trên khen thưởng đột xuất đối với trưởng thôn Ma Seo Chứ cùng những cá nhân, đơn vị đã tích cực tham gia công tác phòng, chống bão lũ.
Trúc Hạnh – Thanh Phong
